“Eric, misschien kan jij er iets mee?” Mijn buurvrouw doelt op een kandelaar bij haar op de zolderverdieping. Volgens haar informatie stond die er al toen haar toenmalige schoonvader daar kwam wonen, in de zestiger jaren. Ik merk het meteen: dit is een ongewoon object. Een ranke, metalen kandelaar, onbeschilderd en licht geoxideerd, 102 centimeter…

De uitgelichte afbeelding bij deze blog post is afkomstig uit Nuttige huis- en bybelsche almanach. Voor het jaar 1781 (Amsterdam, Harmanus Keyzer, 1781), Universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur 1155 H 25. Dit was een jaarlijks verschijnend naslagwerkje met bijvoegels die zich richtten op jeugdige lezers (zie ook: Spaar ze allemaal!). Op de afbeelding staan zeven ‘Germaanse goden’. De Nederlandse jeugd was…

Kinderbijbels zijn een typisch negentiende-eeuws product. En dat is eigenlijk raar. Religieuze opvoeding bestond toch ook voor 1800. Hoe pakten ze dat toen dan aan? Voor Luther, en voor vrijwel alle protestanten na hem, was de Bijbel de enige bron voor het ware geloof. Maar de Bijbel is een ingewikkeld oud boek. Er zitten saaie,…