Utrecht Religie Forum

Blogs en video’s

Timothée Chalamet en de Mahdi

Timothée Chalamet keert terug op het witte doek als sci-fi held Paul Atreides, telg uit een uitgemoord koninklijk huis, die op de woestijnplaneet Dune een revolutie ontketent, gesteund door een stam van nobele wilden, de Fremen. Samen vechten ze tegen de intergalactische imperator Shaddam IV en zijn handlangers, de Harkonnens, met als doel diens kolonialistische…

Lees meer

Een Perzische Valentijn: “Ik kniel voor je neer, geen deur naar de Kaaba is open”

“Ik hou van jou en ik blijf je trouw.” Zo worden populaire liefdesliedjes nog wel eens gekenschetst. Inderdaad blinken veel bekende popliedjes in de Angelsaksische traditie niet uit in poëtische diepgang. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen – denk aan Bob Dylan. Perzische popmuziek In de Perzische populaire muziektraditie zien we iets heel anders. Daar valt…

Lees meer

Ayahuasca als een “lichamelijke technologie” – wat hebben gender, ras, en seksualiteit daarmee te maken?

Ayahuasca heeft de afgelopen twintig jaar een grote populariteit gekend in de nieuwe spirituele bewegingen in de westerse wereld in het algemeen en in Nederland in het bijzonder. Het is de naam van een brouwsel van een liaan, die caapi heet, en een andere plant die de psychoactieve component DMT bevat. Dit brouwsel kan intense…

Lees meer

Rumi en Erasmus: Humanisme van Oost en West

Als middelbare scholier heb ik talloze keren door de Erasmusstraat in Rotterdam gefietst, maar nooit heb ik veel aandacht besteed aan de enigszins verborgen muurschildering aan de Erasmusstraat 137. Het schilderij toont moslimfilosoof, dichter en mysticus Jalal al-Din Rumi (overleden 1273), en de christelijke theoloog, filosoof en filoloog Desiderius Erasmus (overleden 1536). Vanaf de vroegmoderne…

Lees meer

Religie en de Grondwet

Een meerderheid van de inwoners van Nederland – 57,2% volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek – beschrijft zichzelf als niet-religieus. Daarnaast is 31,4% christen, 5,6 % moslim en hangt 5,9% een ander geloof aan. Uiteraard zijn religiewetenschappers sterk geïnteresseerd in de voorstellingen en praktijken van gelovigen. Ook zijn ze geboeid door de manier waarop…

Lees meer

De verzuiling voorbij?

Één van de hardnekkigste ideeën over de Nederlandse religiegeschiedenis is die van de “verzuiling”. De maatschappij zou in de eerste helft van de twintigste eeuw opgedeeld geweest zijn naar levensbeschouwing. Als je protestants was, ging je naar de protestantse kerk, de protestantse jongerenvereniging, en ook naar de protestantse dokter en slager. Als je een socialist…

Lees meer

De Kharabat in Erdbrink en Poëzie: Een geschiedenis van non-conformistische islam en muziek

Muziek wordt vaak geproblematiseerd in de orthodoxe islam. Soms wordt het zelfs geheel verboden, zoals door het nieuwste Talibanregime in Afghanistan. Toch hebben moslims wereldwijd altijd muziek gemaakt. In Afghanistan blijft men ook muziek maken, juist om tegen het regime te protesteren. Een aangrijpend voorbeeld hiervan zien we in de indrukwekkende serie “Onze Man bij…

Lees meer

Hair: An Islamic Gendered Limit

From mediaeval times, hair has played a crucial role in dictating the boundaries of gender and piety in Islamic societies. In the Sharia, growing a beard was considered a norm that implied piety, masculinity, and submission to God’s creation (by not changing the beard’s natural growth). Naturally, pious Muslim men were supposed to observe this…

Lees meer

De sacrale saxofonist: St. John Coltrane

De Amerikaanse jazz-saxofonist John Coltrane (1926-1967) staat bekend om zijn virtuositeit, zijn fabelachtige techniek, zijn grote improvisatievermogen en de enorme invloed die hij heeft gehad op de ontwikkeling van de jazz in de jaren 50 en 60. Als zodanig is het niet overdreven te stellen dat hij één van de belangrijkste jazzmuzikanten van de twintigste…

Lees meer

The Myth of the Sinicization of Islam in China

In late May, an incident in China’s Southwest province of Yunnan drew significant attention to the situation of Islam and Muslims in the country. Reports emerged that the local police force of Najiaying, Yuxi city, an important Muslim stronghold renowned for its rich tradition in Islamic education, attempted to demolish the town’s central mosque, leading…

Lees meer

How to Control Religion 101

Have you ever wondered how important religion can be for state leaders? Do you know how they try to keep what they see as ‘disturbing’ religious ideas under control? If you want to have key information to start answering those questions, this blog post is for you. In the Netherlands, the legitimacy of decision-makers is…

Lees meer

Einde Ramadan: moet je de maan kunnen zien?

‘De Ramadan begint (en eindigt) zodra de maan met het oog (maar eventueel geholpen door optische instrumenten) is waargenomen op een willekeurige plek ter wereld, op voorwaarde dat de astronomische berekeningen de mogelijkheid van die waarneming niet uitsluiten.’ Zo luidt een fatwa (juridische uitspraak) van de European Council for Fatwa and Research. Dat is een…

Lees meer

Of Divine Absence

In sixteenth century India, the Mughal Emperor Jalal al-Din Akbar (1542-1605) formulated a religious movement known as ‘Divine Religion’ (din-i ilahi). This movement consolidated different elements of the religions practiced in his empire. In this blog, I revisit the novel The Enchantress of Florence (2008) by Salman Rushdie, the renowned novelist and Booker prize winner,…

Lees meer

Stolpersteine

Ik moet zo’n elf jaar oud zijn geweest toen ik het voor het eerst beelden zag van bevrijde concentratie- en vernietigingskampen. Die beelden waren van The World at War, een 26-delige televisieserie van de BBC (1973-1974) die destijds ook in Nederland werd uitgezonden. De Tweede Wereldoorlog had tot dan, met de verhalen van mijn ouders…

Lees meer

Jezus en de hond

Perzische poëzie zit vol met toespelingen op het christendom en de christelijke heiligen. Vooral Jezus is een van de gevierde figuren. Er wordt vaak verwezen naar zijn ascetische gedrag, zijn wonderen, het tot leven wekken van de doden en omgang met dieren. Dode hond Een van mijn favoriete verwijzingen naar Jezus komt van de Perzische…

Lees meer