Utrecht Religie Forum

Jodendom

Is er een “recht” op de rituele slacht?

Hebben joden en moslims het recht dieren onbedwelmd ritueel te slachten? In de liberale traditie geeft de Letter Concerning Toleration, geschreven door de Engelse filosoof John Locke (1632-1704) in Amsterdam aan het eind van de zeventiende eeuw, een ondubbelzinnig positief antwoord op de vraag. Met de uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese…

Lees meer

Religieuze groepen als samenzwerende zondebokken

Of je het nu wilt of niet, je komt ze tegenwoordig regelmatig tegen: samenzweringstheorieën. Vandaag de dag gaan ze regelmatig over het coronavirus – dit zou bijvoorbeeld een poging zijn om de bevolking te controleren of een sluwe poging van Microsoftstichter Bill Gates om via vaccinatie mensen van een chip in hun lijf te voorzien…

Lees meer

Antisemitisme in de politiek: een academische verantwoordelijkheid?

Niet mijn favoriete onderwerp, wel een dat je bijwijlen dwingt in de digitale pen te klimmen: Jodenhaat. Want dat is de kern van antisemitisme: geen ideologie of religiekritiek, maar afkeer van Joden en Jodendom. Antisemitisme kent een religieuze verschijningsvorm, die sluimert in ons geseculariseerd culturele bewustzijn. Ik heb het over antijudaïsme, de theologisch beredeneerde afkeer…

Lees meer

Religie en rampspoed in laatantieke Joodse parabels

“Dat is een reden om extra op de rem te trappen …” Tijdens de persconferentie op 3 november drukte minister Hugo de Jonge beeldend uit hoe we de hoeveelheid besmettingen met het COVID-19 virus omlaag moeten krijgen. Met het beeld van de rem suggereert hij dat we in een snelle, misschien wel onbestuurbare auto zitten:…

Lees meer

‘Never let a good crisis go to waste’

Dit weekend overviel me een drukkend gevoel op de borst, dat, bij afwezigheid van fysieke hartklachten, niet anders was te duiden dan acute stress. Een milde paniekaanval. Toch was het geen angst die me trof, of overwerktheid, neen, de symptomen stemden overeen met wat ik na een reorganisatie ervoer als machteloosheid. Laten we wel wezen:…

Lees meer

“If you can help, then do it!” Discussions of Health and Medicine in Late Antique Religious Communities

As the ongoing coronavirus pandemic aptly illustrates, health and medicine are concerns not only for the individual, but for the community and the environment within which he or she lives. Our lives are bound up with one another and depend on the mutual aid and care of the friends, family, doctors, nurses, and many others…

Lees meer

Bekering naar het Jodendom: vertellingen in Westerse media en cultuur

Religieuze veranderingen vinden plaats op allerlei manieren, op zowel grote als kleine schaal. Denk maar aan de opkomst van nieuwe religieuze tradities en bewegingen doorheen de geschiedenis, die invloed hebben op collectieve manieren van denken en leven. Maar denk ook aan religieuze transformatie op individueel vlak. Een goed voorbeeld daarvan is bekering, waarbij het individu…

Lees meer

Opstandig zijn tegen je vader? Over sociale en religieuze “othering” in rabbijnse parabels

11 Oktober was een spannende avond: Zou comedyserie De luizenmoeder (AvroTros) de Gouden Televizier-Ring in de wacht slepen? De luizenmoeder was immers een grote kijkcijferhit geweest. Veel mensen schakelden iedere week in om de ervaringen van moeder Hannah op basisschool De Klimop te volgen. Vooral het gedrag van de ouders werd in deze serie aan…

Lees meer

Van Borsalino hoed tot Spider-Man keppel

Keppels zijn er in alle soorten en maten. Na de Tweede Wereldoorlog werden ze hét symbool van het jodendom. Eric Ottenheijm, religiewetenschapper met specialisatie jodendom, beschrijft de ontwikkelingen van de joodse hoofdbedekking. Een keppel is een klein, dekselvormig kapje, in diverse varianten en kleuren gedragen door religieuze joden. Niet door alle joden overigens. Joden die…

Lees meer