Het is een grote zorg voor religiewetenschappers: de kennis van religie in moderne samenlevingen zoals Nederland neemt steeds verder af. Hoewel religie zeker niet is verdwenen, weten maar weinig mensen echt veel over de geschriften, rituelen en feestdagen die belangrijk zijn voor christenen, moslims, joden en andere gelovigen. Dit gedeelde gebrek aan kennis wordt doorgaans…

Bekering van niet-moslims naar islam roept vandaag de dag allerlei reacties en emoties op, variërend van verbazing, twijfel, bezorgdheid en vijandigheid. Dit is terug te zien in Nederlandse media en journalistiek. Alleen al sinds 2005 werden nieuwe moslims in beeld gebracht door heel wat documentaires, series, reportages en talkshows uitgezonden door de publieke omroepen. Een…

Religieuze veranderingen vinden plaats op allerlei manieren, op zowel grote als kleine schaal. Denk maar aan de opkomst van nieuwe religieuze tradities en bewegingen doorheen de geschiedenis, die invloed hebben op collectieve manieren van denken en leven. Maar denk ook aan religieuze transformatie op individueel vlak. Een goed voorbeeld daarvan is bekering, waarbij het individu…

Pilgrimage (in Arabic, hajj) is one of the canonical five pillars of Islam, the collection of practices and beliefs understood to be foundational for all Muslims. Testimony to Muslims performing the hajj to Mecca is available from very early in Islamic history: it is described as “a duty owed to God by people who are…

“Finally, an idea came to me. I would cut up her body, pack it in a suitcase, my old suitcase, take it away with me to some place far, very far from people’s eyes, and bury it there.”   In his debut novella The Blind Owl written in 1936, the Iranian writer and intellectual Sadiq…

De uitgelichte afbeelding bij deze blog post is afkomstig uit Nuttige huis- en bybelsche almanach. Voor het jaar 1781 (Amsterdam, Harmanus Keyzer, 1781), Universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur 1155 H 25. Dit was een jaarlijks verschijnend naslagwerkje met bijvoegels die zich richtten op jeugdige lezers (zie ook: Spaar ze allemaal!). Op de afbeelding staan zeven ‘Germaanse goden’. De Nederlandse jeugd was…

Op 10 december 2018 was het 70 jaar geleden dat de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een belangrijk document aannam: de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Daarin wordt ook het recht op godsdienstvrijheid genoemd als een van de klassieke vrijheidsrechten. Maar wat is godsdienstvrijheid eigenlijk en waarom is dit recht belangrijk?…

Waar gaat religie over? Het eerste waar ik aan denk, is: kaarsjes, kruisjes en gevouwen handen. Dat is eigenlijk onzin. Religie is revolutionair. Via Filippijnse afbeeldingen van Maria en Jezus is dat makkelijk te zien. Want wat zie je op de afbeelding hieronder (volg link 2)? In ieder geval een heilige, met gevouwen handen en…

Als ik na een lange dag in Utrecht het parkeerterrein van de plaatselijke supermarkt oprijd om nog snel wat boodschappen te doen, heb ik hen uit een ooghoek al geregistreerd. Een groepje mensen dat doelbewust wat rondhangt bij de ingang van de Albert Heijn. Nu is dat op zich niets nieuws. In het dorp waar…

11 Oktober was een spannende avond: Zou comedyserie De luizenmoeder (AvroTros) de Gouden Televizier-Ring in de wacht slepen? De luizenmoeder was immers een grote kijkcijferhit geweest. Veel mensen schakelden iedere week in om de ervaringen van moeder Hannah op basisschool De Klimop te volgen. Vooral het gedrag van de ouders werd in deze serie aan…

Onze tijd is er een van visuele overvloed. Elke dag opnieuw maken we met z’n allen een onvoorstelbare hoeveelheid afbeeldingen, met name afbeeldingen van elkaar. Maar deze “representaties”, zoals geesteswetenschappers ze noemen, zeggen niet alleen iets over de geportretteerden, maar vooral iets over de zienswijze van de makers en over de relatie tussen het “Zelf”…

In the twelfth or early thirteenth century, a certain Sharaf al-Din al-Balkhi dreamt that he was in an expansive desert, completely empty apart from a single well. At first, he witnessed smoke rising from the well. This was followed by various animals, including wolves, scorpions, monkeys and snakes. The animals constantly transformed into humans and…

Samenzweringstheorieën zijn van alle tijden. Je zou ze kunnen definiëren als pogingen van ongeïnformeerde mensen om ingewikkelde problemen op een simplistische manier te duiden, waarbij ze kwaadaardige motieven toeschrijven aan één of meerdere betrokkenen. In plaats van zich te verdiepen in complexe kwesties en zich een genuanceerd oordeel te vormen is het vaak gemakkelijker om…

Terwijl in Europa het printen/drukken de norm was, begon dit fenomeen in de Arabische wereld pas vier eeuwen later te bloeien in de 19de eeuw. Je zou haast denken dat de Arabieren alweer achterlopen op modernisering, ontwikkeling en vooruitgang, maar was dit wel zo? Een algemene kijk op de geschiedenis leert ons dat de joodse…

Op 15 januari 2015 wordt een video op het internet geplaatst door Al-Hayat Media Center. De video laat de onthoofding zien van 21 mannen. De gewelddaad wordt opgeëist door de Tripoli-afdeling van IS. De boodschap is gericht aan de ‘naties van het kruis’. De 21 slachtoffers worden gepresenteerd als ‘mensen van het kruis, volgelingen van…

Alevieten: moslims of niet? Vasten in de maand Ramadan? Daar doen ze niet aan mee. Vijfmaal per dag bidden met het gezicht richting Mekka doen ze al evenmin. De meiden onder hen zie je niet met een strakke doek om het hoofd, maar met wapperende haren. De Turkse alevieten vormen een bijzonder soort moslims. Zijn…