Onze tijd is er een van visuele overvloed. Elke dag opnieuw maken we met z’n allen een onvoorstelbare hoeveelheid afbeeldingen, met name afbeeldingen van elkaar. Maar deze “representaties”, zoals geesteswetenschappers ze noemen, zeggen niet alleen iets over de geportretteerden, maar vooral iets over de zienswijze van de makers en over de relatie tussen het “Zelf”…

In the twelfth or early thirteenth century, a certain Sharaf al-Din al-Balkhi dreamt that he was in an expansive desert, completely empty apart from a single well. At first, he witnessed smoke rising from the well. This was followed by various animals, including wolves, scorpions, monkeys and snakes. The animals constantly transformed into humans and…

Samenzweringstheorieën zijn van alle tijden. Je zou ze kunnen definiëren als pogingen van ongeïnformeerde mensen om ingewikkelde problemen op een simplistische manier te duiden, waarbij ze kwaadaardige motieven toeschrijven aan één of meerdere betrokkenen. In plaats van zich te verdiepen in complexe kwesties en zich een genuanceerd oordeel te vormen is het vaak gemakkelijker om…

Terwijl in Europa het printen/drukken de norm was, begon dit fenomeen in de Arabische wereld pas vier eeuwen later te bloeien in de 19de eeuw. Je zou haast denken dat de Arabieren alweer achterlopen op modernisering, ontwikkeling en vooruitgang, maar was dit wel zo? Een algemene kijk op de geschiedenis leert ons dat de joodse…

Op 15 januari 2015 wordt een video op het internet geplaatst door Al-Hayat Media Center. De video laat de onthoofding zien van 21 mannen. De gewelddaad wordt opgeëist door de Tripoli-afdeling van IS. De boodschap is gericht aan de ‘naties van het kruis’. De 21 slachtoffers worden gepresenteerd als ‘mensen van het kruis, volgelingen van…

Alevieten: moslims of niet? Vasten in de maand Ramadan? Daar doen ze niet aan mee. Vijfmaal per dag bidden met het gezicht richting Mekka doen ze al evenmin. De meiden onder hen zie je niet met een strakke doek om het hoofd, maar met wapperende haren. De Turkse alevieten vormen een bijzonder soort moslims. Zijn…

How does music affect us? Why does certain music make us cry, smile, get excited or even fall asleep? The short answer to this: We do not know (yet). Interestingly enough, Muslims in the Middle Ages knew the answer to all these questions. They thought, in the same way the Greeks did, that originally music…

Door Daan Beekers. In onze tijd stellen we het regelmatig vast: door de ontkerkelijking lopen de kerken leeg. Kerksluitingen zijn het gevolg. Maar hoe ziet het verlaten van een kerk er eigenlijk in de praktijk uit? Hoe sluit je een kerk? En wat gebeurt er met de mensen die afscheid nemen van hun kerk? In…

  Het publieke debat over de islam wordt regelmatig gekenmerkt door stereotiepe beeldvorming over moslims. Maar wat is een stereotype nu precies? Op welke manieren proberen mensen met een islamitische achtergrond zich tegen stereotiepe beeldvorming te verzetten? En waarom eigenlijk? Een stereotype is een verstard en eenzijdig beeld van een bepaalde groep mensen, dat breed…

Door Cok Bakker. Artikel 23 uit de Nederlandse grondwet bepaalt dat het onderwijs in Nederland is verzuild naar geloofsrichting en/of maatschappelijke oriëntatie. Binnen het raamwerk van daarmee gegeven openbare (ong. 30%) en bijzondere (ong. 70%) scholen is de laatste categorie nog weer verder opgesplitst in grotere (protestants-christelijke, katholieke) en kleinere (hindoeïstische, joods-orthodoxe) zuilen. Conform de…

Door Eric Ottenheijm. In ons onderzoek naar parabels ontdekken we dat wat wij doorgaans zien als religieus en seculier hier vaak lastig is te onderscheiden en zelfs in elkaar overloopt. Een parabel is een ultrakort, realistisch verhaaltje waarmee een leraar een religieus probleem wil oplossen. Parabels bevatten dan ook geen sprookjesachtige elementen, al zijn ze…

Kinderbijbels zijn een typisch negentiende-eeuws product. En dat is eigenlijk raar. Religieuze opvoeding bestond toch ook voor 1800. Hoe pakten ze dat toen dan aan? Voor Luther, en voor vrijwel alle protestanten na hem, was de Bijbel de enige bron voor het ware geloof. Maar de Bijbel is een ingewikkeld oud boek. Er zitten saaie,…

Door Mariecke van den Berg. In 2014 zagen bijna 200 miljoen televisiekijkers uit heel Europa hoe de Oostenrijker Tom Neuwirth het Eurovisiesongfestival won met zijn alter ego ‘Conchita Wurst’, ook wel bekend als ‘de vrouw met de baard’. Jammer dat we niet gewonnen hebben, schreef een Zweedse journalist mistroostig (Zweden werd derde). Maar ja: hoe…

Door Maryse Kruithof. Bekeren wordt vaak omschreven als een radicale persoonlijke verandering door de overgang naar een bepaald geloof. Deze definitie blijkt echter nogal simplistisch en vooral gebonden aan een westerse, christelijke context. Uit mijn onderzoek naar de zending in het negentiende-eeuwse Java (dat destijds onderdeel was van Nederlands Indië) blijkt dat de Nederlandse zendelingen…

What every author dreads most is not a bad review, but not to be reviewed at all. I’m happy to say that my recent book (Mohammed. Perspectieven op de Profeet, Amsterdam: Amsterdam University Press, 2017) has escaped this gloomy fate. In fact, I’ve been surprised by the great number of reactions, most of them approving,…

Het Utrecht Religie Forum en het Centre for the Humanities van de Universiteit Utrecht nodigen iedereen uit voor een discussieavond over de vraag ‘Welke rol speelt religie nog in de Nederlandse identiteit?’. Deze avond zal plaats vinden op 23 februari 2018 van 19:00 tot 21:30 in de Lutherse Kerk te Utrecht (Hamburgersstraat 9). Vrijheid vormt…